Trulež ploda jabuka - čest problem prije i tokom berbe, čime štititi voće?

U našoj zemlji je u toku berba jabuka. U voćnjacima gdje nije primjenjena adekvatna zaštita, dolazi do pojave prouzrokovača truleži ploda (lat. Monilinia fructigena).

Pomenuta bolest nije laka za suzbijanje jer počinje da se razvija već u rano proljeće. Patogen prezimljava u trulim plodovima, mumijama iz prethodne vegetacije koje ili vise u krošnji stabla ili padnu na zemlju. Najviše je izražena pred i tokom berbe.

Zaraza se ostvaruje već u proljeće

Oboljenje se širi sporama uz pomoć vjetra i kapljica vode. Trulež ploda jabuka naročito je intenzivna ako je, nakon dužeg sušnog perioda, došlo do jačih padavina jer veća vlažnost utiče na brže širenje bolesti. Ključ je da se, osim kupljenja i kidanja mumija, plodovi što manje oštećuju.

Rane nastale od čađave krastavosti, vjetra, insekata, pogotovo voćnih osica, ulaz su za trulež koja, vrlo brzo, dovodi do toga da meso ploda postaje smeđe, nakon čega se javlja koncentrično širenje patogena, plodovi postaju meki, a na njihovoj površini dolazi do razvoja spora koje prenose zarazu.

Poželjno je uraditi ljetnu rezidbu

Najveći problem voćarima predstavlja upravo to što se bolest pojavljuje pred berbu, a ako u toku pomenute operacije u više navrata pada kiša, dolazi do spiranja depozita fungicida koji su ranije primjenjivani i pojave bolesti. Mnogi uzgajivači, oni koji su odgovorni, posljednji tretman zaštite rade tri sedmice prije berbe, kako ne bi bilo prisustva aktivnih materija na plodovima jabuka.

Ukoliko su, tokom vegetacije, stabla redovno štićena, odnosno, tretirana preparatima, manje su šanse da će u toku branja doći do pojave truleži. Veća opasnost je ako nije rađena ljetnja rezidba, što dovodi do toga da se, zbog gustog sklopa grana, (naročito na onim starijim) vlaga duže zadržava u unutrašnjosti krošnje, a time dolazi i do oboljevanja plodova koji su unutra i slabije izloženi suncu.

Pomažu soda i prašak za pecivo

Što se tiče mjera suzbijanja, osim kupljenja mumija na proljeće i poslije berbe, kao i upotrebe fungicida, ako se ne želi primjenjivati hemija, pred i u toku branja, mogu se upotrebljavati još neka sredstva za zaštitu pogodna u organskoj proizvodnji. Ovde se, prije svega, misli na sodu bikarbonu i prašak za pecivo koji u dozama od jednog kilograma, odnosno, 200 grama u 1.000 litara vode, mogu da smanje pojavu simptoma truleži ploda.

Ionako, mnogi proizvođači jabuka, nakon berbe, prskaju stabla samo sa sodom bikarbonom, kako bi ih očistili i smanjili razvoj bolesti u narednoj sezoni.

Navedeni preparati naročito su poželjni prilikom berbe malina jer djeluju i na pojavu Botritisa.

Monilija, odnosno, trulež ploda, po sličnom scenariju pojavljuje se i kod stabala šljiva, breskvi i krušaka.