Kada i kako izvršiti remont stada muznih krava?

Sastavni postupak u tehnologiji uzgoja mliječnih krava je remont ili obnova stada. Dva su osnovna razloga, krave se zamjenjuju u proizvodnji mlijeka zbog dužine proizvodnog vijeka odnosno starosti grla ili zbog pojave određenih bolesti zbog kojih se krave moraju zamijeniti novim junicama tzv. prijevremenim izlučivanjem.

Osnova postupka remonta stada su zdrave visokoproduktivne junice. Kod visokoproduktivnih grla na velikim farmama redovni remont stada se vrši nakon 3 do 4 laktacije muznog grla, dok kod malih porodičnih gazdinstava gdje su u prosjeku 3-4 krave u proizvodnji, gotovo da se i ne vrši remont, nove junice se proizvoljno uvode u proizvodnju mlijeka, a muzna grla u prosjeku imaju i do 10 laktacija.

Krava Sunčica otelila četvorke!

Prijevremni remont stada

Nije rijedak slučaj da se muzna grla i prije nego li postignu maksimalnu proizvodnju mlijeka moraju zamijeniti novim junicama. U većini slučajeva razlog je pojava bolesti zbog koje grla smanjuju mliječnost ili zbog upitnog i skupog procesa liječenja, veterinarskih troškova. Prijevremeni remont, prijevremeno izlučivanje grla najčešće uzrokuju bolesti poput mastitisa, upala maternice nakon teljenja i problemi sa reprodukcijom, pojava ketoze i drugih digestivnih problema. Ne mora značiti da prijevremeno izlučivanje grla predstavlja dodatni trošak, suprotno, dugoročno gledajući isplativije je u situacijama pojave bolesti ili drugih razloga muzno grlo zamijeniti novim visokoproduktivnim junicama.

Na većim farmama, gdje se evidentiraju i prate ekonomski pokazatelji, najbolji su indikatori zašto je u nekom momentu poželjno uraditi remont ili obnovu stada ili pojedinačnog grla. Dobra higijenska praksa, dobri uvjeti držanja i redovna dezinfekcija osnova su spriječavanja pojave bolesti, samim time i potrebe za postupkom prijevremenog remonta.

Podolsko govedo se vraća na livade i pašnjake Posavine

Dužina proizvodnog vijeka

Muzna grla su pod konstantnim pritiskom, kontinuirane proizvodnje mlijeka, gdje se od ulaznih inputa, tj. hranidbe očekuje maksimalna proizvodnja mlijeka po grlu. EU prosjek po grlu iznosi preko 7.500 litara mlijeka po grlu u jednoj laktaciji. Visoka produktivnost na grla ostavlja ogroman stres i pojavu bolesti, stoga se smatra da su na visokoproduktivnim farmama 3 do 4 laktacije maksimum za proizvodnju mlijeka po grlu, nakon čega se vrši zamjena sa novim junicama. Na malim porodičnim gazdinstvima i mini farmama dužina proizvodnog vijeka muznih grla je pa skoro i duplo duži, kreće se do 7 ili 8 laktacija, pa čak ima slučajeva i preko 10 laktacija po grlu. U ovim slučajevima osnova za zamjenu grla je starost.

Kada tačno provesti postupak remonta stada ili pojedinačnog muznog grla stoji na farmeru koji mora donijeti odluku. Najbolje ju je donijeti kontinuirano prateći broj laktacija, zdravstveno stanje grla, kondicije, postotka reprodukcije odnosno uspješnog teljenja i vrste pasmine.

Ko će sutra čuvati krave? Treba ponuditi "drugačiji" litar mlijeka

Uzgoj vlastitog podmlatka

Obzirom da remont stada ili pojedinačnog grla nema tačno definisan period u godini i da se dešava prijevremeno izlučivanje krava iz proizvodnje uloga i postojanje vlastitog podmlatka ima svoj poseban značaj. Kontinuirana proizvodnja mlijeka zahtjeva brzu reakciju prilikom zamjene i uveđenje novih junica u proizvodnju. Ukoliko se radi o većim farmama i uzgoju vlastitog podmlatka, najbolje bi bilo imati izvršenu kategorizaciju, odnosno junice držati u nekoliko grupa selektirajući ih po starosti. Do 6 mjeseci starosti jedna grupa, 7-12 mjeseci starosti druga grupa, do 15 mjeseci starosti treća grupa i grupa starosti junica kada je najbolje izvršiti i prvo osjemenjavanje u dobi od 15 do 17 mjeseci starosti.