Koji su osnovni uslovi za organsko pčelarstvo?

Organsko pčelarstvo kao deo održivog razvoja zasniva se na primeni agroekoloških i agroekonomskih principa, a zakonski je regulisano i obuhvata proizvodnju, preradu, čuvanje, distribuciju i prodaju proizvoda, uz kontrolu proizvodnje i sertifikaciju proizvoda proizvedenih u pčelarstvu.

Koje uslove treba ispuniti za organsku proizvodnju meda?

Gordana Vujaklija, savetodavac za stočarstvo iz lozničkog "Poljosaveta" rekla je da uz sve nedostatke i ograničenja koja prate ovu proizvodnju, organsko pčelarstvo ima i mnogobrojnih prednosti. 

"U vreme primene sve veće količine sredstava za zaštitu biljaka, svaka proizvodnja bez tih sredstava iziskuje mnogo posla, truda i rizika za sopstvenu proizvodnju. Prednosti organskog pčelarstva su čisti, kvalitetni i zdravstveno bezbedni pčelinji proizvodi, bez rezidua u medu i drugim pčelinjim proizvodima", objašnjava Vujaklija.

Mesta za košnice sa dovoljnim količinama izvora polena za pčele

Prema njenim rečima prostor na kome se nalaze pčelinjaci i površina koju obilaze pčele moraju da odgovaraju uslovima organske proizvodnje i registruju se zajedno sa pčelinjakom, a savezni inspektor mora biti obavešten o rokovima pomeranja košnica.

"Saveznom inspektoru mora biti dostupna dokumentacija koja uključuje i adekvatne analize koje potvrđuju da površine koje koriste pčele odgovaraju uslovima organske proizvodnje. Mesta na kojima se nalaze košnice moraju da raspolažu dovoljnom količinom prirodnog nektara, medonosnih kapi, izvora polena za pčele, kao i pristupom vodi."

Napominje da u organskom pčelarstvu košnice moraju da se prave od prirodnih materijala koji ne mogu da dovedu do kontaminacije sredine i pčelarskih proizvoda. One se postavljaju na parcelama na kojima je zasnovana organska proizvodnja ili divljim prirodnim površinama.

Koja je dozvoljena udaljenost?

Objašnjava da u prečniku od tri kilometra od mesta košnice, izvori nektara i polena moraju se najvećim delom sastojati od organski proizvedenog bilja odnosno prirodne vegetacije.

Pčelarenje na 1.000 m nadmorske visine

"Pored toga košnice morjau biti udaljene najmanje 1000 m od nepoljoprivrednih izvora zagađenja kao što su naseljena mesta, autoputevi, industrijske zone, đubrišta, otpadne vode i drugo. Uništavanje pčela u saću kao način sakupljanja meda i drugih pčelinjih proizvoda nije dozvoljeno, kao ni odvajanje meda iz saća ako se u njemu nalazi leglo", napominje Vujaklija. 

Čak i veštačka ishrana mora biti zasnovana na organskom medu

Na kraju proizvodne sezone u košnicama je potrebno ostaviti dovoljno rezervi meda i polena kako bi pčele preživele zimu, a veštačka ishrana pčela, naglašava Vujaklija, dozvoljena je samo u periodu od poslednje žetve meda do 15 dana pre početka sledeće sezone sa naglskom da se i veštačka ishrana mora zasnivati na organski proizvedenom medu. 

"Usled klimatskih uslova koji mogu izazvati kristalizaciju meda dozvoljeno je korišćenje organski proizvedenog šećernog sirupa i organske šećerne melase. Ostali proizvodi se ne mogu koristiti u veštačkoj ishrani pčela." 

Zdravstvena zaštita pčela u organskom pčelarenju

Prevencija bolesti u organskoj proizvodnji zasniva se na selekciji rezistentnih rasa i sojeva i postupcima koji povećavaju otpornost prema bolestima kao što su na primer, redovna zamena matica, sistematska kontrola košnica i trutova, redovna dezinfekcija materijala i opreme, razaranje kontaminiranih materijala i izvora kontaminacije, redovna zamena pčelinjeg voska i obezbeđenje dovoljne rezerve polena i meda u košnicama.

Pčele su ugrožene najviše pesticidima

Vujaklija naglašava da se u zdravstvenoj zaštiti pčela u organskoj proizvodnji mogu koristiti fitoterapeutski i homeopatski proizvodi, a da se košnice koje se tretiraju konvencionalnim lekovima za upotrebu u veterini moraju smestiti u izolaciju tokom trajanja tretmana. Posle završenog tretmana sav vosak se menja organski proizvedenim voskom.

"Nakon isteka dvostrukog perioda karence, moguće je tretirane košnice vratiti u proizvodnju, a nikako nije dozvoljeno korišćenje konvencionalnih lekova za upotrebu u veterini. U tretmanu protiv bolesti pčela kao i za čišćenje i dezinfekciju košnica dozvoljeno je korišćenje mravlje, mlečne oksalne i sirćetne kiseline, sulfata, eteričnih uljai sode", naglašava loznički savetodavac za stočarstvo.

Šta je dozvoljeno za čišćenje i dezinfekciju?

Za čišćenje i dezinfekciju materijala, zgrada, posuđa i proizvoda koji se koriste u pčelarstvu dozvoljena je upotreba; kalijumovog i natrijumovog sapuna, vode i vodene pare, krečnjaka, kreča, natrijm-hipohlorida, natrijum- hidroksida, vodonik-peroksida, limunske, mravlje, sirćetne, mlečne i oksalne kiseline, alkohola, formaldehida i sode bikarbone.

Ekološko pčelarstvo - šansa i potencijal

Organsko pčelarstvo, prema Vujaklijinim rečima na našim prostorima ima perspektivu i veliku šansu uz poznavanje tehnologije i kriterijuma kao i uslova pčelarenja u skladu sa pravilima organske proizvodnje.